Wieś Pilchy to osada z długą historią. Powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii.

W 1465 r., w trakcie trwania wojny trzynastoletniej (1454–1466), przywilej lokacyjny wystawił prokurator piski Ulryk Ottenberger za wiedzą wielkiego mistrza Ludwika von Erlichshausena, na prawie chełmińskim i bez wolnizny. Dobra na ostrów zwany Pilchy, liczący 16 łanów nad jeziorem Roś, otrzymali: Tomek i Janik Pilchowie z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. Jednocześnie zezwolono Pilchom na budowę karczmy.

Nazwisko Pilch wymieniane jest w dokumentach już w roku 1436 i 1438. Prawdopodobnie osada istniała już wcześniej (na co wskazuje także brak wolnizny) i przyjęła nazwę od założycieli. Pilchowie pochodzili z rycerskiego rodu. W okolicach nazwisko to pojawia się w dokumentach także w roku 1446. W Pilchach i okolicach powstawały młyny, karczmy, wiatraki.

Pilchy jak inne mazurskie miejscowości dotknięte były wszystkimi kataklizmami wojennymi które nawiedzały Mazury. Przez wieki ludzie coś gubili, zakopywali, chowali. Po drugiej wojnie światowej wiele siedlisk zostało spalonych, a niektóre okoliczne wsie zrównane z ziemią. Nie wszyscy mieszkańcy wrócili do swoich domostw. Ich domy, szczególnie siedliska, zostały zniszczone. W pobliskich Rostkach w latach 30-tych powstało lotnisko Luftwaffe z pełną infrastrukturą, z którego była bombardowana Warszawa.

Dziś ziemia pomału oddaje pamiątki z przeszłości. Szczególnie jesienią i wiosną, po pracach polowych można znaleźć drobne monety, pamiątki militarne, przedmioty użytku domowego. Być może, gdzieś w ziemi zakopane są skrzynie z dobytkiem tych, którzy zaginęli w zawierusze wojennej lub z dokumentami.

Zapraszamy do poszukiwań i pochwalenia się znaleziskami.